Historia informatyki: Architektura von Neumanna

To jego nazwiskiem nazywamy pierwszy rodzaj architektury komputera, pomimo, że architekturę taką opracował wspólnie z Johnem W. Mauchly i Johnem P. Eckertem (1945). Wykorzystali oni model obliczeń zaproponowany przez Turinga.

Główną cechą tej architektury jest to, że nie ma separacji danych i instrukcji (w odróżnieniu do architektury harwardzkiej), co daje nieograniczone możliwości modyfikacji programu, również to, że obiekt zapisany jako dana może być pobrany jako instrukcja.
W architekturze tej komputer składa się z czterech głównych części:
- adresowalnej pamięci komputerowej przechowującej dane oraz instrukcje programu
- jednostki sterującej odpowiedzialnej za pobieranie danych i instrukcji z pamięci oraz ich sekwencyjne przetwarzanie
- jednostki arytmetyczno-logicznej ALU odpowiedzialnej za wykonywanie podstawowych operacji na liczbach całkowitych; jednostka sterująca wraz z ALU tworzą procesor.
- urządzeń wejścia/wyjścia
- przewidziano również magistralę zapewniającą komunikację pomiędzy pozostałymi czterema
W alternatywnej architekturze równoległej, przewidzianej przez Turinga, problem zostaje podzielony na części składowe, które są przetwarzane jednoceśnie w różnych w różnych obszarach maszyny.

Von Neumann pracował również m. in. nad niezawodnością maszyn liczących oraz zagadnieniem replikacji zarówno w aspekcie materiału genetycznego jak i samoreplikujących się automatów, w tym automatów komórkowych. Jednym z takich automatów komórkowych jest stworzona przez brytyjskiego matematyka Johna Conwaya(1970) gra komputerowa Gra w życie (The game of life).